Okres wczesnodynastyczny w Egipcie

Okres wczesnodynastyczny (zwany też archaicznym) trwał na terenie Egiptu od ok. 3032-2707 r.p.n.e. (część epoki brązu). Rozpoczyna się on wraz ze zjednoczeniem Egiptu przez Narmera, władcę Górnego Egiptu. Jest to czas panowania I i II dynastii. W tym to okresie ostatecznie ukształtowały się wierzenia egipskie. Do szerszego użytku weszło pismo hieroglificzne, wyroby z miedzi, kości słoniowej, czy złota. Społeczeństwo coraz wyraźniej dzieliło się na tych biednych i bogatych. Rozwijał się handel z sąsiednimi społecznościami.

Sztuka

paleta Narmera

Niemal całkowicie zrezygnowano z ozdobnej ceramiki na rzecz malowideł ściennych. Używano już trzech barw: czerwony, biały i czarny. Rozwijała się sztuka rzeźbiarska. Jako materiał korzystano głównie kości słoniowej. Z zielonego łupku robiono palety, kształtem przypominające tarcze. Składano je z maczugami w świątyniach.

I dynasta

Panowała ona najprawdopodobniej w latach 3032-2853 p.n.e. Stolicą było wtedy Tinis (leżące gdzieś w Górnym Egipcie). Pierwszym władcą był, wspomniany wcześniej, Narmer (część badaczy uważa go za ostatniego władcę z dynastii "0").  Podbił on Dolny Egipt, co przedstawia paleta złożona przez niego w świątyni. Uważa się, że to on założył na byłej granicy Górnego i Dolnego Egiptu miasto Memfis. Kolejni władcy toczyli wojny z Nubijczykami, Etiopami i Libijczykami. Podbili Synaj. Faraon Den zmniejszył władzę urzędników i ustanowił święto sed  (czyli odnowienie władzy królewskiej w 30. rocznicę objęcia władzy). Najprawdopodobniej faraon Anedżib przeniósł stolicę do Memfis. Wszyscy władcy z I dynastii zostali pochowani w Umm al-Kaab, koło Abydos w mastabach. Były to grobowce, mające kształt ściętego ostrosłupa na prostokątnym planie.Składała się ona z murowanej części podziemnej oraz podziemnej komory grobowej (wejście do niej prowadziło pionowym szybem, który po pogrzebie był zasypywany).

II dynastia

przekrój mastaby

Panowała ona najprawdopodobniej w latach 2853-2707 p.n.e. Siedzibą władców było Memfis,  a nekropolią Sakkara (leżąca pod stolicą). Założycielem dynastii był Hetepsechemui. Nie wiadomo w jaki sposób przejął władzę. Możliwe, że wywodził się z Bubastis w delcie Nilu. Czcił on bowiem lokalnych bogów. Mamy też początek kultu słońca. Kolejny faraon Reneb rozpoczął kult Re i faworyzował Dolny Egipt. Kontynuował to Nineczer, co tylko pogłębiło już istniejący konflikt między Północą i Południem. Źródła dotyczące pozostałych władców z tej dynastii są skąpe i sprzeczne ze sobą. Trudno więc określić: ilu było władców, czym się zasłużyli i nad jakim obszarem panowali. Zjednoczenia kraju dokonał najprawdopodobniej Chasechumei. Ustanowił on Horusa i Seta za równoprawne bóstwa opiekuńcze dynastii. Okres wczesnodynastyczny kończy się więc ostatecznym uregulowaniem struktur państwowych.